Mục lục bài viết
CB là gì? Hiểu rõ được tầm quan trọng của CB trong hệ thống điện và các thiết bị điện tránh xa các nguy cơ tiềm ẩn là điều vô cùng quan trọng. Hãy cùng Huỳnh Lai tìm hiểu rõ hơn ở bài viết bên dưới nhé!
CB là gì?
CB (cầu dao tự động) là viết tắt của Circuit Breaker hay còn gọi là Aptomat là thiết bị điện có vai trò quan trọng trong hệ thống điện, đảm bảo an toàn cho người sử dụng và bảo vệ các thiết bị điện khỏi các sự cố nguy hiểm như: Ngắn mạch, quá tải, sụt áp,…
Cấu tạo CB
Để hiểu rõ được CB là gì, trước tiên bạn cần biết được cấu tạo cơ bản của CB bao gồm các bộ phận sau:
- Vỏ CB: Được làm bằng nhựa cách điện hoặc kim loại, có tác dụng bảo vệ các bộ phận bên trong khỏi tác động môi trường và che chắn các bộ phận điện nguy hiểm.
- Bộ tiếp điểm: Gồm tiếp điểm chính và tiếp điểm hồ quang. Tiếp điểm chính dùng để đóng ngắt mạch điện, tiếp điểm hồ quang giúp dập tắt hồ quang điện khi ngắt mạch.
- Cơ cấu truyền động: Bao gồm lò xo, thanh truyền, nam châm điện,… có tác dụng đóng/mở tiếp điểm CB.
- Bộ phận bảo vệ: Gồm rơ le quá tải, rơ le ngắn mạch,… có tác dụng tự động ngắt CB khi có sự cố xảy ra.
Nguyên lý hoạt động CB
Trong điều kiện dòng điện hoạt động bình thường, lực hút từ yếu hơn lò xo, giữ các tiếp điểm đóng.
Khi dòng điện trong mạch vượt quá giá trị cài đặt, lực hút từ sẽ tăng lên vượt qua lò xo, bật tiếp điểm, ngắt mạch giúp bảo vệ an toàn hệ thống điện tránh các sự cố. Sau khi sự cố được khắc phục, CB có thể được gạt thủ công về vị trí ON, nén lò xo và đóng tiếp điểm, cho phép dòng điện hoạt động trở lại.
Các loại cầu dao tự động
Có 4 loại cầu dao tự động (CB) chính được sử dụng phổ biến:
MCB (Miniature Circuit Breaker)
MCB viết tắt của Miniature Circuit Breaker là thiết bị đóng cắt bảo vệ quá tải, ngắn mạch loại nhỏ với dòng định mức thấp. Được sản xuất từ nhựa ABS cách điện, MCB đóng vai trò như cầu dao tự động dạng tép, đảm bảo an toàn cho người dùng và thiết bị trong mạng điện dân dụng.
- Dòng điện định mức từ 1A đến 63A: Dùng cho các mạch điện nhỏ trong gia đình, văn phòng,…
- Dòng điện định mức từ 16A đến 3200A: Thường được dùng cho các mạch điện lớn hơn như nhà xưởng, trung tâm thương mại,…
MCCB (Molded Case Circuit Breaker)
MCCB viết tắt của Moulded Case Circuit Breaker, hay còn gọi là cầu dao khối đúc là thiết bị đóng cắt bảo vệ quá tải, ngắn mạch với dòng điện cao hơn so với MCB. Thường được sản xuất từ nhựa tổng hợp Phenolic với khả năng chịu nhiệt nóng và cách điện cao. Do vậy MCCB chính là lựa chọn hoàn hảo cho hệ thống điện công nghiệp.
RCBO (Residual Current Breaker with Overcurrent Protection)
RCBO viết tắt của Residual Current Circuit Breaker with Overcurrent Protection là thiết bị đóng cắt kết hợp hai chức năng bảo vệ quan trọng trong hệ thống điện
ELCB (Earth Leakage Circuit Breaker)
ELCB viết tắt của Earth Leakage Circuit Breaker hay còn gọi là cầu dao chống giật, là thiết bị đóng cắt đóng vai trò quan trọng trong hệ thống điện. Chức năng chính của ELCB là phát hiện và ngắt mạch khi có dòng điện rò rỉ xuống đất. Giúp bảo vệ người dùng tránh khỏi nguy cơ điện giật và ngăn ngừa cháy nổ
Chức năng của CB
CB có vai trò quan trọng trong hệ thống điện với các chức năng chính sau:
- Bảo vệ quá tải: Ngắt mạch điện khi dòng điện vượt quá giá trị cài đặt, bảo vệ hệ thống điện và các thiết bị khỏi hư hỏng do quá nhiệt.
- Bảo vệ ngắn mạch: Ngắt mạch điện ngay lập tức khi xảy ra hiện tượng ngắn mạch, ngăn chặn nguy cơ cháy nổ và hư hỏng thiết bị điện.
- Bảo vệ rò rỉ điện: Ngắt mạch điện khi có dòng điện rò rỉ, giúp bảo vệ người sử dụng khỏi nguy cơ bị điện giật.
- Đóng ngắt mạch điện: Cho phép đóng/mở mạch điện thủ công để bảo trì, sửa chữa hoặc khi không sử dụng.
Ứng dụng của CB trong đời sống
CB được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau như:
- Hệ thống điện dân dụng: Bảo vệ các thiết bị điện trong gia đình như tivi, tủ lạnh, máy giặt,…
- Hệ thống điện công nghiệp: Bảo vệ các thiết bị điện trong nhà máy, xí nghiệp,…
- Hệ thống điện cao thế: Bảo vệ các đường dây điện cao thế, trạm biến áp,…
- Hệ thống điện mặt trời: Bảo vệ hệ thống điện mặt trời khỏi các sự cố quá tải, ngắn mạch,…
Với những thông tin hữu ích trong bài viết này, hy vọng bạn đã biết được CB là gì? Bên cạnh đó là trau dồi thêm kiến thức để lựa chọn và sử dụng CB một cách an toàn và hiệu quả, góp phần bảo vệ hệ thống điện và an toàn cho bản thân và gia đình.
