Dây dẫn điện là vật liệu được sử dụng trong hệ thống điện để truyền tải điện theo các hướng khác nhau. Đây là vật liệu quan trọng và phổ biến trong ngành điện. Tuy nhiên, từng môi trường sử dụng sẽ đòi hỏi loại dây dẫn điện phù hợp khác nhau. Vậy có bao nhiêu loại dây dẫn điện và chúng được sử dụng cho mục đích gì? Hãy cùng Huỳnh Lai khám phá câu trả lời trong bài viết dưới đây.
Các loại dây điện trên thị trường
Có bao nhiêu loại dây điện? Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại dây dẫn điện khác nhau để phục vụ cho nhu cầu sử dụng đa dạng, nhưng có 4 loại dây điện chính gồm:
Dây điện đơn
Đây là một loại dây điện được tạo thành từ một lõi, được sản xuất từ nguyên liệu nhôm hoặc đồng ở lõi và được bọc bởi vỏ PVC. Dây dẫn điện này thường được sử dụng trong các hộ gia đình chủ yếu với tiết diện nhỏ và công suất dẫn điện không cao, do đó hạn chế trong công nghiệp.
Ngoài ra, còn có loại dây dẫn điện đơn có 2 lõi, gồm lõi mềm và lõi cứng. Do đó, để phân biệt, người ta gọi loại này là dây dẫn điện đơn mềm.
Dây điện đôi
Tương tự như tên gọi của nó, dây này được làm từ 2 lõi dẫn điện. Được tạo thành từ sợi nhôm hoặc đồng và có lớp vỏ PVC bọc bên ngoài. Loại dây điện này được sử dụng trong cả hệ thống điện gia đình và công nghiệp như việc chiếu sáng, hoạt động của một số thiết bị như: Tủ lạnh, quạt, tivi,…
Dây cáp điện
Cáp điện loại này thường được sử dụng rộng rãi để làm dây truyền tải điện chính, trong các nhà máy sản xuất, được đặt trong ống thép, buli,… Bởi vì cáp điện có khả năng truyền tải dòng điện lớn. Phần bên ngoài của cáp thường được làm từ lớp vỏ nhựa PVC hoặc cao su lưu hóa.
Dây cáp điện lõi 7 sợi là loại cáp có 7 sợi dẫn bên trong được xoắn lại với nhau. Ngoài ra, cáp điện ruột mềm được tạo thành từ nhiều sợi dẫn khác nhau và quấn chặt lại.
Dây dẫn điện xoắn
- Dây điện xoắn được tạo thành từ 2 hoặc nhiều lớp dây dẫn và chúng được cách điện với nhau.
- Lõi bên trong được làm từ nhiều dây đồng nhỏ, giúp dây dẫn điện xoắn trở nên linh hoạt hơn so với hai loại khác.
- Bên ngoài lớp dây đồng là lớp cao su chịu nhiệt tốt, tiếp theo là lớp sợi bện cotton và lớp vải bọc cotton cuối cùng.
- Với khả năng chịu nhiệt tốt, loại dây này thường được sử dụng cho các thiết bị như bàn ủi, bếp từ,…
Dây cáp điện bọc giáp
Cáp điện bọc giáp có cấu tạo bên ngoài bằng kẽm, sắt, nhôm là loại dây thường được dùng trong nhà máy, xí nghiệp. Trên thị trường hiện có nhiều loại dây dẫn điện khác nhau ngoài những loại đã đề cập ở trên.
Xem thêm: Khác nhau giữa dây dẫn điện và dây cáp điện là gì?
Ký hiệu dây dẫn điện
Khi nói về các loại dây dẫn điện, bạn cần biết về các ký hiệu được in trên dây. Nhà sản xuất sẽ in nhiều ký hiệu trên dây để giúp người dùng lựa chọn đúng loại dây cần sử dụng, do đó bạn cần hiểu rõ ý nghĩa của những ký hiệu này.
Ký hiệu | Ý nghĩa |
Cu | Lõi dây bằng đồng |
Al | Lõi dây bằng nhôm |
VCm | Loại dây đồng đơn lõi (mềm) bọc PVC |
VCmt | Loại dây đồng nhiều lõi (mềm) tròn bọc PVC |
VCmo | Loại dây đồng nhiều lõi (mềm) oval bọc PVC |
CV | Loại dây đồng đơn lõi (cứng) bọc PVC |
CVV | Loại dây cáp đồng có 2 lớp bọc PVC |
CXV | Loại dây cáp đồng có 1 lớp XLPE và 1 lớp PVC |
AV | Loại dây nhôm đơn lõi bọc PVC |
LV-ABC | Loại cáp nhôm vặn xoắn bọc PVC |
DVV/Sc | Loại cáp điều khiển có chống nhiễu |
DATA và DSTA | Loại có giáp nhôm (DATA) và giáp thép (DSTA) |
FRT và FR | Loại chậm cháy (FRT) và chống cháy (FR) |
Dây dẫn điện có tác dụng gì?
Sau khi đã biết chi tiết các loại dây điện, tiếp theo chúng ta cùng tìm hiểu vai trò của chúng là gì?
Chỉ cần nhìn vào tên, ta có thể biết dây dẫn điện chịu trách nhiệm truyền tải điện. Chúng đóng vai trò quan trọng trong việc hoạt động của thiết bị và máy móc. Dây dẫn được coi là mạch máu trong hệ thống điện, không có chúng thì không có điện.
Dây điện được sử dụng để chuyển đổi điện từ trạm biến áp đến các phụ tải khác nhau, cung cấp điện cho các thiết bị hoạt động trong phụ tải.
Chúng cũng đảm bảo cung cấp năng lượng liên tục cho hoạt động của thiết bị trong điện dân dụng và công nghiệp. Khi dây dẫn dài, điện năng khi đến phụ tải sẽ bị hao hụt nhiều hơn, gây hiện tượng sụt áp.
Với vai trò quan trọng này, chúng ta cần chú ý và kiểm tra dây dẫn định kỳ để sửa chữa kịp thời và tránh nguy cơ xảy ra vấn đề nguy hiểm.
Các yếu tố cần phải biết khi chọn dây dẫn điện
Trong quá trình chọn dây dẫn cho một hệ thống cụ thể, cần xem xét các yếu tố như sau:
- Giá thành: Chi phí ban đầu của dây được chọn là một trong những yếu tố quan trọng cần xem xét, vừa phải tính đến khía cạnh kinh tế vừa đảm bảo an toàn.
- Độ bền: Dây phải có độ bền cao và phải phù hợp với yêu cầu kỹ thuật cũng như tuổi thọ của công trình. Chúng phải chịu được tác động từ thời tiết và môi trường mà không gây nóng quá khi truyền dòng điện.
- Tiếp cận: Ưu tiên chọn dây dễ kết nối và mở rộng sau này.
- Hình thức: Hình thức đẹp cũng ảnh hưởng đến sự chuyên nghiệp của hệ thống. Dây PVC thường được ưa chuộng cho các công trình hiện đại.
- Bảo vệ cơ học: Đảm bảo hệ thống dây được bảo vệ khỏi hư hỏng trong quá trình sử dụng.
- An toàn: An toàn luôn là yếu tố quan trọng khi xem xét hệ thống dây dẫn điện.
- Chi phí bảo trì: Hệ thống dây dẫn điện cần có chi phí bảo trì thấp.
Việc sử dụng các loại tải tiêu thụ năng lượng điện sẽ quyết định việc chọn lựa dây dẫn điện phù hợp. Không nên dùng dây dẫn điện có đường kính nhỏ cho các tải nặng vì có thể gây hỏng hóc cho dây dẫn.
Cần chú ý đến điện áp sử dụng và tuân thủ các tiêu chuẩn về nguy cơ cháy nổ và bảo hiểm khi hoạt động trong các nhà máy lớn.
Chọn dây dẫn điện theo bảng tra dòng điện
Theo phương pháp này, khá dễ thực hiện. Tuy nhiên, chúng ta cần dựa vào thông tin từ nhà sản xuất dây điện. Bạn sẽ sử dụng dòng điện tính toán và tra cứu trên bảng theo tiêu chuẩn IEC để xác định giá trị tiết diện dây dẫn điện tương ứng.
Ví dụ: Sau khi xác định dòng điện cần sử dụng là khoảng 85-100A, ta có thể tra bảng để tìm ra tiết diện dây dẫn điện phù hợp là 35mm2.
Việc tra bảng này giúp chúng ta lựa chọn ngay tiết diện dây dẫn phù hợp với dây dẫn có sẵn từ nhà cung cấp mà không cần phải tính toán phức tạp.
Bài viết trên Huỳnh Lai, đã cung cấp thông tin để giải đáp thắc mắc về các loại dây điện và mục đích sử dụng chúng. Ngoài ra, đã liệt kê các loại dây thường được sử dụng trong hệ thống điện cho gia đình. Mong rằng những thông tin này sẽ hữu ích cho bạn.