CB bảo vệ động cơ là gì? Nguyên lý hoạt động và cách chọn MPCB

CB bảo vệ động cơ được sử dụng chủ yếu trong mạch điện để thay thế cho cầu chì. Vậy CB bảo vệ động cơ là gì? Nguyên lý hoạt động và chức năng của loại CB này ra sao? Hãy cùng Điện Huỳnh Lai tìm hiểu thông tin chi tiết trong bài viết sau đây. 

1. CB bảo vệ động cơ là gì?

CB bảo vệ động cơ, hay Motor CB hoặc MPCB (Motor Protection Circuit Breaker) là thiết bị điện được thiết kế đặc biệt để bảo vệ động cơ điện khỏi các sự cố quá tải, ngắn mạch, mất pha và các sự cố khác, giúp đảm bảo an toàn và kéo dài tuổi thọ cho động cơ. 

Trong hệ thống điện công nghiệp, chúng được dùng để bảo vệ động cơ trong các máy móc, thiết bị công nghiệp như máy bơm, quạt, máy nén khí, băng tải, v.v. Còn trong hệ thống dân dụng, Motor CB dùng để bảo vệ động cơ trong các thiết bị gia dụng như máy giặt, điều hòa, máy bơm nước, v.v.

cb bảo vệ động cơ

CB bảo vệ động cơ là thiết bị điện bảo vệ động cơ điện khỏi các sự cố quá tải, ngắn mạch, mất pha,…

Vậy CB bảo vệ động cơ và CB thông thường khác nhau như thế nào?

  • CB thông thường (Circuit Breaker): Dùng để bảo vệ chung cho toàn bộ hệ thống điện, có thể có nhiều loại khác nhau tùy theo dòng điện và điện áp. 
  • CB bảo vệ động cơ (Motor CB/MPCB): Được thiết kế đặc biệt để bảo vệ động cơ, có các tính năng chuyên dụng như bảo vệ quá tải, mất pha và có thể có thêm chức năng chuyển mạch động cơ.

Tìm hiểu thêm thông tin về CB thường Tại Đây

2. Cấu tạo của CB bảo vệ động cơ

Hiện tại, các sản phẩm Motor CB trên thị trường được sản xuất với cấu trúc chung bao gồm các bộ phận khác như: Bộ phận cảm ứng nhiệt, bộ phận cảm ứng điện từ, cơ cấu truyền động chính, tiếp điểm phụ, chốt cần xoay, buồng dập hồ quang (gồm các tấm khử ion), pit tông, vi sai chống trượt,…

Các bộ phận trong CB bảo vệ động cơ

Các bộ phận trong CB bảo vệ động cơ

Trong đó, tiếp điểm và hồ dập quang điện là 2 bộ phận chính phối hợp tác động giúp phát hiện sự cố và kịp thời ngắt mạch khi cần thiết. 

3. CB bảo vệ động cơ dùng để làm gì?

Một số chức năng cụ thể của MPCB là:

  • Bảo vệ quá tải: Khi dòng điện qua động cơ vượt mức cho phép, Motor CB sẽ bảo vệ động cơ khỏi tình trạng quá tải, tránh làm cháy động cơ. Sau khi sự cố quá tải xảy ra, Motor CB sẽ tạo ra độ trễ nhiệt, giúp ngăn chặn việc động cơ khởi động lại ngay lập tức và cho phép thời gian làm mát. Nhờ vậy, tuổi thọ và tính ổn định của động cơ được bảo vệ tốt nhất. 
  • Bảo vệ ngắn mạch: CB bảo vệ động cơ sẽ ngắt mạch điện khi xảy ra hiện tượng ngắn mạch, ngăn ngừa các nguy hiểm như cháy nổ, hỏng hóc thiết bị. 
  • Bảo vệ mất pha: Tình trạng mất pha hoặc mất pha cân bằng xảy ra sẽ gây ảnh hưởng xấu đến hoạt động của động cơ. Do đó, MPCB sẽ ngắt động cơ khi phát hiện các lỗi này, bảo vệ chúng khỏi các sự cố do mất pha gây ra. 
  • Bảo vệ quá áp: Ngắt mạch điện khi điện áp vượt quá mức cho phép, bảo vệ động cơ khỏi các sự cố do điện áp cao gây ra. 
  • Đóng/ngắt mạch điện: CB bảo vệ động cơ có thể được sử dụng để đóng/ngắt mạch điện, giúp người dùng dễ dàng thao tác và bảo trì hệ thống điện. 

Trong đời sống hiện đại, Motor CB thường được lắp chung với aptomat tại cầu dao tổng. Việc này nhằm ngăn chặn hiện tượng rò dòng và bảo vệ an toàn cho người dùng tránh bị điện giật. Ngoài ra, những nơi yêu cầu độ an toàn cao về điện cũng được ưu tiên sử dụng thiết bị này. 

Xem ngay cấu tạo, nguyên lý hoạt động và ứng dụng RCCB

4. Nguyên lý hoạt động của thiết bị

Nguyên lý hoạt động của thiết bị này khá giống với các loại cầu dao khác. MPCB dựa vào sự co lại và mở rộng của tiếp điểm để bảo vệ động cơ khi phát hiện dòng điện vượt mức cho phép. Tính năng này rất quan trọng vì bảo vệ nhiệt thường có phản ứng chậm, cho phép dòng khởi động cao đi qua khi động cơ bắt đầu hoạt động.

Nếu động cơ không thể khởi động vì lý do nào đó, tính năng bảo vệ nhiệt của CB sẽ kích hoạt do dòng khởi động kéo dài. MPCB cũng cung cấp bảo vệ từ tính cho các trường hợp ngắn mạch hoặc các lỗi điện cao, lỗi đường dây ở động cơ. Tính năng bảo vệ từ sẽ hoạt động ngay lập tức để ngắt các dòng sự cố gây nguy hiểm cho động cơ. 

mpcb la gi

Motor CB khác biệt với các bộ ngắt mạch khác ở chỗ nó có khả năng bảo vệ động cơ khỏi mất pha và mất cân bằng pha. Theo thiết kế, các động cơ 3 pha cần ba dây dẫn để hoạt động hiệu quả với điện áp. Nếu xảy ra mất cân bằng trên 2%, tuổi thọ động cơ sẽ bị ảnh hưởng. 

Khi điện áp pha bị mất đột ngột, điều này không chỉ làm hỏng động cơ mà còn có thể ngăn động cơ hoạt động, vì động cơ vẫn có thể chạy với 2 pha còn lại. Trong trường hợp này, Motor CB sẽ kiểm tra và đo lường sự chênh lệch điện áp trước khi ngắt động cơ ngay lập tức. Mất pha có thể xem như một hiện tượng bình thường trong hệ thống ba pha cung cấp cho các tải 1 pha độc lập, nhưng lại rất nguy hiểm đối với các mạch ba pha dùng cho động cơ điện. 

Motor CB thường được thiết kế để có thể ngắt thủ công, giúp việc bảo trì, thay thế thiết bị trở nên dễ dàng hơn. Trên thị trường hiện có nhiều loại MPCB với các tính năng vượt trội, trong đó dòng thiết bị có khả năng điều chỉnh dòng điện được coi là lựa chọn tốt nhất, vì nó có khả năng bảo vệ nhiều loại động cơ với công suất khác nhau.

Tìm hiểu cấu tạo và nguyên lý hoạt động của MCB

5. Hướng dẫn cách chọn Motor CB phù hợp

Nhiều khách hàng thường băn khoăn không biết nên chọn CB bảo vệ động cơ nào sẽ phù hợp với hệ thống điện của mình. Khi lựa chọn Motor CB, bạn cần chú ý đến 3 yếu tố sau: 

  • Đầu tiên, khi chọn MPCB, cần xem xét chế độ làm việc dài hạn của thiết bị, hay còn gọi là định mức của MPCB. Ngoài ra, mạch điện của thiết bị cần đảm bảo chịu được dòng điện cao, ngay cả khi tiếp điểm của MPCB đang đóng hoặc đã đóng.
  • Trị số của MPCB cũng là một điều cần chú ý. Một CB bảo vệ động cơ yêu cầu phải có khả năng ngắt dòng điện ngắn mạch với giá trị lớn, có thể lên đến vài chục KA. Tuy nhiên, khi dòng điện trở về mức bình thường, thiết bị cần hoạt động tốt tại trị số dòng điện định mức.
  • Cuối cùng, thời gian cắt của CB cũng là yếu tố quan trọng mà bạn không nên bỏ qua. Thời gian này ảnh hưởng lớn đến sự ổn định về nhiệt và điện động của các thiết bị điện, đồng thời giúp giảm thiểu tối đa thiệt hại do dòng điện ngắn mạch. Để đạt được điều này, CB cần có thời gian cắt ngắn.

Xem thêm: So sánh MCB và MCCB khác nhau như thế nào?

6. Mua CB bảo vệ động cơ ở đâu đảm bảo chất lượng?

Nếu bạn đang tìm kiếm thiết bị đóng cắt nói chung hay CB bảo vệ động cơ nói riêng, đảm bảo chất lượng, chính hãng và giá thành hợp lý, Điện Huỳnh Lai là địa chỉ đáng tin cậy mà bạn không nên bỏ qua. Với nhiều năm kinh nghiệm trong ngành điện, Huỳnh Lai phân phối đa dạng các dòng thiết bị đóng cắt như: CB, MCCB, MCB, Contactor, rơ-le nhiệt,… từ các thương hiệu uy tín như SCHNEIDER, LS, MITSUBISHI, HYUNDAI,… 

Tất cả đều cam kết hàng chính hãng, đầy đủ CO/CQ, bảo hành minh bạch. Bên cạnh đó, đội ngũ tư vấn kỹ thuật tại Huỳnh Lai luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn lựa chọn đúng thiết bị theo nhu cầu thực tế của công trình. Đừng để công trình của bạn gặp rủi ro vì chọn sai thiết bị – liên hệ Huỳnh Lai 0938 984 282 ngay hôm nay để được tư vấn và báo giá tốt nhất!