Công tơ điện là thiết bị điện không thể thiếu trong các hộ gia đình, cơ quan, xí nghiệp,… Nó được xem là thiết bị đo điện năng tiêu thụ hàng tháng của người tiêu dùng. Tuy được sử dụng nhiều trong đời sống nhưng ít ai biết rõ về cấu tạo và nguyên lý hoạt động của chúng. Vậy, nguyên lý hoạt động của công tơ điện là gì? Hãy cùng Huỳnh Lai tìm hiểu về thiết bị công tơ điện nhé!
Công tơ điện là gì
Công tơ điện là gì
Công tơ điện hay còn được gọi với tên khác là đồng hồ điện. Đây là thiết bị dùng để đo điện năng tiêu thụ của phụ tải điện, các thiết bị điện,… Ngoài ra, đây cũng là thiết bị làm cơ sở để Công ty điện lực Việt Nam tính toán chi phí tiền điện hàng tháng của người tiêu dùng. Đơn vị đo điện năng hiển thị trên đồng hồ là kilowatt, kí hiệu là kWh.
Công dụng của công tơ điện:
- Thể hiện chính xác mức độ tiêu thụ điện năng
- Theo dõi và kiểm soát dòng điện
- Ổn định dòng điện xoay chiều trong hệ thống
Xem thêm: Đồng Hồ Đo Ampe Kế Là Gì? Nguyên Lý Hoạt Động, Bảng Giá 2023
Cấu tạo công tơ điện
Công tơ điện gồm 5 bộ phận chính và đảm nhiệm vai trò khác nhau:
- Cuộn dây điện áp: Cuộn gồm nhiều vòng được lắp đặt song song với phụ tải, dây điện áp có tiết diện nhỏ hơn so với những công tơ khác.
- Nam châm vĩnh cửu: Bộ phận có nhiệm vụ tạo ra momen xoắn trong trường hợp đai nhôm quay trong từ trường của nó.
- Cuộn dây dòng điện: Cuộn dây được nối trực tiếp với phụ tải, số vòng dây trong cuộn ít hơn so với cuộn dây điện áp nhưng dây có tiết diện lớn.
- Đĩa nhôm: Đĩa được lắp đặt cố định vào trục nhằm quay tự do giữa hai cuộn dây điện áp.
- Hộp số cơ khí: Có nhiệm vụ hiển thị số vòng quay của đĩa nhôm được gắn trên trục.
Nguyên lý hoạt động
Khi có dòng điện chạy qua phụ tải hoặc các thiết bị điện thì các bộ phận trong công tơ điện sẽ bắt đầu hoạt động. Tại cuộn vòng dòng điện đi qua sẽ tạo ra một luồng từ thông dưới tấm nhôm. Đĩa nhôm được gắn với trục rơ le liên kết với các dãy số hiện cơ khí.
Đồng thời, tại cuộn dây điện áp, khi dòng điện đi qua sẽ tạo ra 2 luồng từ thông. Trong số đó có một luồng từ thông tác động trực tiếp lên đĩa nhôm.
Dưới tác động mạnh mẽ của 2 luồng từ thông, nó sẽ tạo ra momen xoắn làm cho đĩa nhôm quay trong nam châm vĩnh cửu. Lúc này, nó sẽ tạo ra momen cản khác giúp cân bằng vòng quay. Cùng lúc đó, nó giúp chỉ ra số điện năng tiêu thụ dựa trên số vòng quay đĩa nhôm.
Xem thêm: Relay Là Gì? Chức Năng Và Nguyên Lý Hoạt Động Của Relay
Phân loại công tơ điện
Công tơ điện được phân thành 3 loại chính: công tơ điện 1 pha, 3 pha và 2 chiều.
Công tơ điện 1 pha
Công tơ điện 1 pha
Được sử dụng chủ yếu trong các hộ gia đình, gồm 2 loại:
- Công tơ điện 1 pha cơ: Có cấu tạo đơn giản, dễ dàng lắp đặt, chất lượng tốt và có độ bền cao. Chính vì thế, so với loại còn lại, công tơ điện 1 pha cơ được ứng dụng nhiều hơn.
- Công tơ 1 pha điện tử: Có chức năng vượt trội khi có khả năng cảnh có rò rỉ điện. Loại công tơ điện này có thể đo bằng nhiều thông số khác và có độ chính xác cao.
Công tơ điện 3 pha
Khác với công tơ điện 1 pha, công tơ điện 3 pha được ứng dụng chủ yếu trong các nhà máy xí nghiệp, khu công nghệ cao, nhà máy sản xuất,… và những thiết bị điện có công suất lớn. Các đặc tính của công tơ điện 3 pha là:
- Chịu quá tải lớn, áp lực cao
- Hiệu chỉnh dễ, độ nhạy cao và mức tổn thất thấp
- Độ ổn định cao, cách điện tốt và ma sát nhỏ
- Có cơ cấu chống quay ngược nhằm ngăn chặn tình trạng ăn cắp điện
Công tơ điện 2 chiều
Công tơ điện 2 chiều
So với 2 loại công tơ điện trên, công tơ điện 2 chiều có các chỉ số điện khá phức tạp. Chính vì thế, các thông số kỹ thuật và cấu tạo của chúng sẽ khác với các công tơ điện thông thường khác. Công tơ điện 2 chiều là thiết bị không thể thiếu khi khách hàng sử mạng lưới điện năng lượng mặt trời. Hơn nữa, việc lắp đặt công tơ điện 2 chiều nhằm đảm bảo quyền lợi cho khách hàng khi công suất điện mặt trời lớn hơn tải tiêu thụ.
Xem thêm: Aptomat Là Gì? Cấu Tạo Và Nguyên Lý Hoạt Động Của Aptomat
Ứng dụng của công tơ điện
Công tơ điện được ứng dụng như thế nào? Công tơ điện được lắp đặt ở hầu hết những khu vực có phụ tải điện như ở nhà ở, trường học, xí nghiệp, nhà máy, công ty,… Chúng được sử dụng như một thiết bị hiển thị thông số điện năng tiêu thụ và truyền tín hiệu, dữ liệu đến trung tâm điều khiển. Từ đó, trung tâm điều khiển có thể kiểm soát và đo lường điện năng tiêu thụ của các đơn vị.
Cách chọn mua công tơ điện tốt nhất
Để chọn được loại công tơ điện phù hợp và có công suất tốt, khách hàng cần có thông số sau:
- Nguồn điện áp luôn nằm dưới mức 220V để đảm bảo mức độ chính xác và an toàn khi hoạt động.
- Dòng điện định mức của công tơ điện là 5A, 10A và 20A.
- Số vòng quay đĩa nhôm của 1 kWh là 225 rev/kWh, 450 rev/kWh và 900 rev/kWh
- Tần số định mức của công tơ điện nằm trong khoảng từ 50Hz.
- Ưu tiên chọn những thiết bị có độ bền cao, hiệu quả sử dụng lâu dài và an toàn cho người dùng.
Ngoài ra, để mua được công tơ điện chất lượng, khách hàng nên chọn những đơn vị cung cấp uy tín và chất lượng trên thị trường. Huỳnh Lai Electric là đơn vị cung cấp mà khách hàng không nên bỏ lỡ. Đây là đơn vị chuyên cung cấp những thiết bị điện có chất lượng tốt nhất, nguồn gốc rõ ràng, chính hãng,… Ngoài ra, Huỳnh Lai Electric hỗ trợ khách hàng rất tận tình, tư vấn kỹ càng và hỗ trợ giá bán ưu đãi nhất.
Công tơ điện là gì? Công tơ điện hoạt động như thế nào? – Bài viết trên đã giải đáp thắc mắc của nhiều khách hàng về công tơ điện. Hy vọng bài viết Huỳnh Lai chia sẻ đã mang lại cho người đọc những hiểu biết mới về công tơ điện.
