Contactor là một loại thiết bị đóng cắt được sử dụng phổ biến tại các công trình điện dân dụng và công nghiệp. Trong đó contactor 3 pha là thiết bị có thiết kế nhỏ và cấu tạo đơn giản nhưng đóng vai trò rất quan trọng trong điện công nghiệp. Vậy contactor 3 pha là gì? Có cấu tạo ra sao? Hãy cùng Huỳnh Lai tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Contactor 3 pha là gì?
Contactor 3 pha hay còn được gọi là công tắc tơ 3 pha hay khởi động từ 3 pha là một loại thiết bị đóng cắt điện không thể thiếu trong bất cứ công trình điện dân dụng hay công nghiệp nào.
Contactor 3 là thiết bị được tích hợp ba cực tạo thành 3 tiếp điểm đóng ngắt relay khác nhau, giúp đảo chiều và bảo vệ quá tải khi gắn rơ le nhiệt vào các động cơ trong công nghiệp như quạt công nghiệp, máy kéo, máy bơm nước,… sử dụng nguồn điện xoay chiều AC 3 pha: 220V, 240V, 380V, 480V.
>>> Xem thêm: Contactor là gì? Nguyên lý hoạt động, phân loại và ứng dụng
Cấu tạo của contactor 3 pha
Trên thực tế, contactor 3 pha có cấu tạo bởi 3 phụ kiện chính là: Nam châm từ trường, mạch xử lý hồ quang, dàn tiếp điểm (tiếp điểm phụ, tiếp điểm chính) kết nối cùng với nhau để tạo ra một khối hoàn chỉnh.
Điểm khác biệt trong cấu tạo của contactor 3 pha chính là chúng có ba cực tạo thành 3 tiếp điểm khác nhau, thay vì chỉ có 2 tiếp điểm chính như contactor 1 pha.
Nam châm điện của các loại công tắc tơ được thiết kế bằng phương pháp quấn cuộn dây đồng xung quanh lõi thép dày được trang bị thêm hệ thống lò xo có chức năng nén đẩy để đóng bật.
- Board mạch xử lý hồ quang điện được dùng trong việc loại bỏ các hồ quang xuất hiện giúp ngăn ngừa trường hợp sự đốt nóng của các hồ quang gây cháy những tiếp điểm dẫn đến độ bền của thiết bị contactor không cao.
- Màn tiếp điểm gồm các tiếp điểm chính và phụ. Tiếp điểm chính thường xuất hiện trong hệ thống mạch động lực, cho phép dòng điện chạy qua có thể lên đến vài nghìn ampe. Còn các tiếp điểm phụ sẽ được mạch trong của các mạch điều khiển, chỉ cho phép những dòng điện có cường độ không vượt quá 5A chạy qua.
>>> Xem thêm: Relay là gì? Chức năng và nguyên lý hoạt động của relay
Nguyên lý hoạt động của contactor 3 pha
Bộ phận liên động di chuyển về cơ giữa lõi từ di động và hệ thống tiếp điểm làm tiếp điểm chính đóng lại, tiếp điểm phụ thay đổi trạng thái và duy trì trạng thái này.
Khi dừng cấp nguồn điện cho cuộn dây thì công tắc tơ ở trạng thái nghỉ, các tiếp điểm sẽ trở về trạng thái ban đầu.
Cách đấu dây contactor 3 pha
Cách đấu dây của contactor 3 pha được thể hiện như dưới hình vẽ, được sử dụng trong điện dân dụng giúp điều khiển máy bơm nước.
Hai tiếp điểm vào trên phần động lực của công tắc tơ sẽ được nối với nguồn điện, hai tiếp điểm ra sẽ được kết nối với động cơ. Bộ timer thời gian được cài đặt theo khung giờ người sử dụng đã chọn được đấu nối tiếp với cuộn hút của công tắc tơ.
Quy trình hoạt động như sau:
- Khi CB đóng lại, nhấn nút on (xanh lá) mạch điều khiển sẽ cấp điện cho cuộn hút của contactor. Lúc này contactor cho phép dòng điện chạy qua cấp cho động cơ. Tiếp điểm thường hở của contactor chuyển trạng thái sang thường đóng và được duy trì giúp động cơ tiếp tục hoạt động.
- Khi nhấn nút off (đỏ) mạch điều khiển bị ngắt không còn cấp điện cho cuộn hút của contactor, tiếp điểm thường hở trở về trạng thái ban đầu. Lúc này mạch điện duy trì không còn, cuộn hút của contactor nhả, dẫn đến động cơ không còn được cấp điện, ngưng hoạt động.
>>> Xem thêm: Sự khác nhau giữa relay trung gian và contactor mà bạn nên biết
Ứng dụng của contactor 3 pha
Contactor 3 pha được sử dụng phổ biến, rộng rãi trong các lĩnh vực liên quan tới ngành điện, tủ bảng điện, tự động hóa. Chúng được sử dụng trong những công trình xây dựng dân dụng, công trình công nghiệp và có mặt ở nhiều các nhà máy, văn phòng, nhà cao tầng, dây chuyền sản xuất công nghiệp, khu phức hợp, trung tâm thể thao, siêu thị, bệnh viện,…
Tác dụng lớn nhất của công tắc tơ khi được ứng dụng trong đời sống chính là điều khiển đóng mở cấp nguồn cho những thiết bị điện có công suất lớn như: Hệ thống làm mát, quạt máy,… Ngoài ra, chúng còn có vai trò bảo vệ an toàn cho những thiết bị động lực khi hệ thống xảy ra sự cố như quá tải dòng hoặc áp.
Huỳnh Lai – Nhà phân phối thiết bị điện chính hãng
Để bảo đảm cho các thiết bị điện luôn được bảo vệ trong quá trình sử dụng, bạn cần chắc chắn rằng contactor 3 pha mà mình đang dùng là hàng chính hãng, xuất xứ rõ ràng, được đảm bảo về mặt chất lượng và có giá thành hợp lý.
Công ty TNHH TM DV Kỹ Thuật Điện Huỳnh Lai là một trong những đơn vị hàng đầu chuyên cung cấp các sản phẩm contactor chính hãng của thương hiệu Hyundai và Mitsubishi. Tất cả các sản phẩm điện đều được kiểm định chất lượng một cách khắt khe, đảm bảo tính an toàn cao, giúp cho người sử dụng phòng tránh được các sự cố do điện gây ra.
Hy vọng qua bài viết này của Huỳnh Lai các bạn đã có thể hiểu được contactor 3 pha là gì? Cũng như thông tin về nguyên lý hoạt động, ứng dụng của thiết bị này để sử dụng nó thật hữu ích.