Khí cụ điện là thiết bị có mặt hầu hết trong mọi ngôi nhà, nhà máy, xí nghiệp, công ty,… Nó được lắp đặt nhằm phục vụ cho nhu cầu sử dụng điện của con người. Với nhu cầu sử dụng cao, chắc hẳn có rất nhiều khách hàng nghe qua thiết bị điện này. Tuy nhiên, không ít khách hàng chưa thực sự biết rõ về khái niệm và chức năng của khí cụ điện là gì? Vì vậy, qua bài viết dưới đây, Huỳnh Lai sẽ cập nhật các thông tin liên quan về thiết bị này.
Khí cụ điện là gì?
Đây là thiết bị dùng để đóng ngắt dòng điện và bảo vệ các loại máy điện. Đồng thời, thiết bị có khả năng điều khiển và chỉnh các mạng lưới điện và mạch điện sao cho phù hợp với các thiết bị máy móc khác.
Khi khí điện cụ hoạt động thời gian dài trong mạch điện, nó sẽ làm cho nhiệt độ của khí cụ điện tăng lên. Điều này sẽ gây ảnh hưởng đến điện năng, làm đốt nóng các thiết bị dẫn điện và lớp bảo vệ khác. Vì vậy, khí cụ điện sẽ hoạt động tốt trong mọi chế độ với điều kiện nhiệt độ của bộ phận không vượt quá mức cho phép.
Công dụng của khí cụ điện
Khí cụ điện có chức năng chính là đóng ngắt lưới điện. Ngoài ra, thiết bị khí cụ điện còn có các công dụng khác như:
- Cung cấp nguồn điện
- Điều khiển, chỉnh mạng lưới điện
- Bảo vệ mạng lưới điện và các thiết bị điện
- Đo lượng điện năng
Phân loại khí cụ điện thường gặp
Khí cụ điện có rất nhiều loại, cụ thể là:
Aptomat – Cầu dao tự động
Aptomat/Cầu dao tự động là thiết bị khí cụ điện dùng để cắt mạch điện trong trường hợp bị quá tải, đoản mạch, ngắn mạch, điện áp xung tăng đột ngột trên mức quy định.
Cầu dao tự động một pha:
Cầu dao tự động 1 pha hoạt động theo nguyên lý sau: Khi có dòng điện đi qua đầu cực aptomat -> Đến tiếp điểm tĩnh -> Qua tiếp điểm tự động -> Cuộn dây bảo vệ ngắn mạch -> Đến tấm bimetal -> Đầu đấu dây -> Ra khỏi cầu dao tự động. Cầu dao sẽ tự động ngắt trong hai trường hợp: điện quá tải hoặc ngắn mạch.
Cầu dao bảng điện chính:
Cầu dao bảng điện chính được cấu tạo từ 11 bộ phận khác nhau. Khách hàng có thể đóng mở cầu dao bằng 2 cách: Tay hoặc điều khiển từ xa.
- Với các mở bằng tay: Người dùng cần nén lò xo bằng tăng cho đến khi chỉ báo trạng thái nén lò xò hiển thị CHARGE. Lúc này, cầu dao đã sẵn sàng đóng bằng tay. Tiếp đến, người dùng cần ấn vào nút đóng cầu dao. Ngược lại, nếu muốn mở aptomat, người dùng chỉ cần ấn vào nút thả cầu dao và chỉ báo trạng thái mở cầu dao sẽ chuyển sang chế độ OFF.
Cầu chì điện
Cầu chì điện là loại khí cụ điện có nhiệm vụ bảo vệ các thiết bị điện trong trường hợp bị ngắn mạch, quá dòng.
Công tắc tơ
Công tắc tơ là loại khí cụ điện có chức năng đóng ngắt mạch điện từ xa. Công tắc tơ được phân thành nhiều loại dựa trên các yếu tố sau:
- Theo số pha: Công tắc tơ 1, 2, 3 pha
- Theo cấp điện áp: Công tắc tơ xoay chiều, một chiều
- Tiếp điểm: Tiếp điểm mạch động lực, tiếp điểm phụ cho mạch điều khiển.
- Theo dòng định mức: 6A, 9A, 12A, 18A, 22A, 32A, 40A, 50A,…
Rơle nhiệt
Role nhiệt là thiết bị khí cụ điện, có 2 chức năng chính:
- Đóng cắt mạch điện từ xa
- Điều khiển quá trình làm việc
Điện trở – Biến trở
Đây là thiết bị có chức năng điều chỉnh và hạn chế dòng điện trong mạch điện. Khi thay thế linh kiện của điện trở và biến trở, người dùng cần chú ý đến điện trở và công suất của chúng.
Biến dòng đo lường
Biến dòng, biến áp đo lường có chức năng đo lường giá trị dòng điện giới hạn.
Nguyên nhân khí cụ điện bị hỏng
Khí cụ điện là thiết bị rất khó bị hư hỏng, tuy nhiên, trong một số trường hợp thiết bị vẫn có thể bị hư hỏng do:
Hiện tượng mòn kim loại khí cụ điện
Hiện tượng hao mòn kim loại khí cụ điện là khi các màng và bề mặt tiếp xúc bị bào dần hoặc bong tróc chỉ với tác động nhỏ từ việc chạm tay. Nguyên nhân sâu xa chính là do trong quá trình gia công, bề mặt tiếp xúc vẫn còn tồn tại những lỗ nhỏ li ti. Từ đó, khi vận hành hơi nước, các chất có tính cao học sẽ thấm và động lại tại các lỗ nhỏ đó. Điều này sẽ gây ra những phản ứng hóa học và làm giòn lớp màng mỏng.
Tình trạng Oxy hóa khí cụ điện
Khí cụ điện hư hỏng do quá trình oxy hóa trong trường hợp bề mặt khí cụ xuất hiện lớp axit mỏng. Điện trở tại lớp oxy hóa này rất lớn và có khả năng là tăng RTX làm cho phát nóng tiếp điểm.
Điện thế hóa kim loại khí cụ điện
Khí cụ điện hư do điện thế hóa kim loại trong trường hợp bề mặt khí cụ tiếp xúc với nước làm kim loại có điện thế âm bị ăn mòn.
Tác động từ nguồn điện
Nếu sử dụng nguồn điện quá mức sẽ làm xuất hiện hiện tượng quá tải và làm cho các tiếp điểm nóng chảy hoặc hàn dính vào nhau.
Cách khắc phục hư hỏng khí cụ điện
Cách tốt nhất để xử lý khi khí cụ điện bị hư, người dùng nên thay mới chúng. Tuy nhiên, để giảm thiểu tình trạng hư hỏng, người dùng nên chú ý các điều sau:
- Bôi lớp mỡ chống rò rỉ hoặc sơn chống ẩm
- Chọn vật liệu có điện thế hóa học giống nhau
- Nên chọn các vật liệu không bị oxy hóa
- Thường xuyên kiểm tra, bảo dưỡng thiết bị định kỳ
Yêu cầu cơ bản đối với khí cụ điện
Những yêu cầu cơ bản đối với khí cụ điện là:
- Làm việc lâu dài với thông số kỹ thuật định mức
- Có khả năng ổn định nhiệt và ổn định điện động
- Có khả năng chịu nóng tốt và cường độ cơ khí cao
- Vật liệu cách điện tốt
- Khí cụ điện phải đảm bảo làm việc chính xác, nhanh gọn và an toàn
Với những kiến thức trên, Huỳnh Lai có thể tin rằng khách hàng sẽ hiểu rõ về khí cụ điện là gì? Hãy liên hệ ngay với Huỳnh Lai khi có thắc mắc hoặc nhu cầu mua các sản phẩm thiết bị khí cụ điện nhé.
